بررسی رابطه استرس شغلی و تعلل ورزی در بین پرستاران: مطالعه موردی نازنين فرضی آی ناز بهلکه غالم رضا بردبار چکیده مقدمه: شغل پرستاری به دلیل ماهیت آن با درجه باالیی از استرس همراه است. با وجود استرسی که پرستاران متحمل میشوند انجام وظایف محوله بدون تعلل از جانب آنها حیاتی و قابل تامل است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه استرس شغلی و تعللورزی در بین پرستاران انجام شده است. مواد و روشها : پژوهش حاضر مطالعه توصیفی تحلیلی است.) 144 ( پرستار از بخشهای مختلف بیمارستان شهدای کارگر شهر یزد در خرداد )1392( به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه استرس شغلی الیوت )1994( و پرسشنامه محقق ساخته تعللورزی گردآوری شدند. پرسشنامه استرس الیوت پرستاران را از نظر سطح استرس به چهار دستۀ با عزت نفس باال دارای زندگی سالم احساس افسردگی و بحران روانی تقسیممیکند.همچنین پرسشنامهعللتعلل براساسسهعامل فردی سازمانیومحیطی طراحی گردید. پایایی ابزار بر اساس روش بازآزمایی و با آلفای کرونباخ به ترتیب ( 0/75 و ) 0/76 و روایی آنها نیز با تحلیل عاملی تاییدی) 0/64 و 0/67 ) برآورد شد. دادهها با روشهای آمار توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون )در سطح معناداری 0/01( تحت نسخه 20 برنامه SPSS تحلیلشدند. يافتهها: میانگین نمرات استرس )60/13( و تعلل )46( پرستاران نشان داد که آنها دارای استرس متوسط به باال و دارای احساس افسردگی هستند و میزان تعللورزی نیز باالست. نتایج آزمون همبستگی پیرسون نیز نشان داد استرس شغلی با تعللورزی پرستاران رابطه مثبت )0/76= r ) و معناداری )0/00= P دارد. ضمنا بین استرس شغلی با هر یک از عوامل تعللورزی فردی سازمان و محیطی )0/00= p( رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد که بیشترین ارتباط مربوط به عوامل فردی )0/628= r( و سازمانی )0/585= r( بوده است. =0/00(.)P نتيجهگيري: در این بیمارستان مدیران پرستاری میتوانند با کاهش فشار کاری بوسیله تنظیم ساعات کاری بر اساس شرایط و روحیات پرستاران و برگزاری دورههای مدیریت استرس و مشاورههای دورهایی همچنین گزینش پرستاران براساس عواملی مانند ویژگیهای شخصیتی سن و کمالگرایی به کاهش تعللورزی کمک کنند.. کلماتکلیدی:استرسشغلیپرستاران تعللورزی عواملفردی تعللورزی عواملسازمانی تعللورزی عواملمحیطیتعللورزی. مؤلف مسؤول: نازنين فرضی کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه یزد یزد ایران آدرس: nazanin_farzi@yahoo.com آی ناز بهلکه کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی دانشگاه یزد یزد ایران غالم رضا بردبار دانشیار گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه یزد یزد ایران سال چهارم دوره چهارم شماره دوم تابستان 1394 71 71
همكار و فرضی مقدمه زمینههای تمام در که است همهگیری و همگانی مسأله استرس واژه از یکی دارد. دایمی حضور مختلف درجات با جا همه در و زندگی شود استرس بروز باعث است ممکن که افراد زندگی مهم جنبههای NIOSH (National institute تعریف طبق آنهاست. شغل رخ زمانی شغلی استرس ) occupational safety and health خواستههای و قابلیتها تواناییها با شغلی نیازهای بین که میدهد درتعریفدیگری استرسشغلياسترسي )1(. فردهماهنگینباشد بدين شود مي آن دستخوش معيني شغل سر بر معيني فرد كه است شاغل فردي ويژگيهاي و كار شرايط بين متقابل كنش كه ترتيب فشارهاي نتيجه در و كار محيط خواستهاي كه است گونهاي به )2(. برآيد آنها عهده از بتواند فرد كه است آن از بيش آن با مرتبط محرکهای جمله از دارد اشتغال برای شخص که شغلی نوع ضمنا پدید را مزمنی روانی فشار میتواند که است عمدهای استرسزای و سر انسانها جان و سالمتی با نوعی که حرفههایی تمام اصوال آورد. شاغلین روانی و جسمی سالمتی و بوده استرس پر همواره دارند کار به ذاتا پرستاري مشاغل بین در اما )3(. میکند تهدید را مذکور عنوانيكشغلپراسترسشناختهشدهاست.اينمسألهموجبشده پرستاري حرفه توجه مورد بخشهاي از يكي به استرس كه است هزينههاي تحميل بر عالوه استرس كه خصوص به شود. تبديل تأثير نيز پرستاران رواني و فيزيكي سالمت بر جامعه به اقتصادي آگاهي گردد. منجر پرستاران رواني فرسودگي به میتواند و ميگذارد منجر است ممكن پرستار جانب از اشتباهي هرگونه كه نكته اين از قديمي منابع از يكي عنوان به گردد بيمار جدي آسيب يا مرگ به است این مهم مسأله )2(. است شده شناخته پرستاران شغلی استرس تیم کارکنان گروه بزرگترین پرستاران جهان سراسر در امروزه که بهداشتی مراقبتهای کیفیت بنابراین میدهند. تشکیل را بهداشتی داشت خواهد پرستاران خدمات ارایه نحوه به بستگی زیادی میزان به دقیق طور به پرستاران توسط وظایف انجام اهمیت به توجه با لذا )4(. سنگین هزینههای تنها نه تعلل و تأخیر اهمال هرگونه موقع به و داشت. خواهد بر در نیز مالی هزینههای بلکه کرد خواهد ایجاد جانی دارد. وجود فرهنگها اکثر در که است جهانی معضلی تعللورزی اهمالکاری خود روزمره کارهای در بزرگسال افراد درصد 20 از بیش و»پرو«کلمه دو از مرکب تعلل التین واژه )5(. میکنند تجربه را واژه این است. صبح«تا انداختن تعویق»به معنی به»کراسینوس«و دست این و انداختن تعویق به انگاری سهل اهمالکاری معادل دارد وجود تعلل از متعددی تعاریف )6(. باشد می کردن دست آن )7(. میداند رفتار و کار انجام نیت بین شکاف را تعلل اسشونبرگ ) 1997 ( تعللراتمایلبهاجتنابازفعالیت الیسوکنوس همچنین توجیه برای پوزشخواهی از استفاده و آینده به کار انجام کردن واگذار )2000( تیس و فراری )8(. کردهاند تعریف فعالیت انجام در تأخیر احساس فرد که میداند کاری ادامه یا آغاز در تأخیر مبین را تعلل نیز تعلل )2007( واتسون و هاول )9(. ندارد آن به نسبت خوشایندی به که میدانند تنظیمی خود در نقص آور زیان و شایع فرمی را ورزی را تعلل-ورزی روتبالم و سولومون )10(. است نشده درک کامل طور تکالیف ضروری غیر انداختن تأخیر به عمل کردهاند: تعریف طور این اشتباه به را تعلل برخی )5(. شود تجربه ذهنی پریشانی که جایی تا در زیرا دارند تفاوت هم با دو این که حالی در میدانند تنبلی معادل تعلل در که حالی در ندارد کار انجام برای میلی خودش فرد تنبلی از تا میدارد نگه مشغول را خودش و میدهد انجام را کاری غالبا فرد اینجا در نکته این ذکر )2(. کند اجتناب دارد اولویت که تکلیفی انجام تعللورزی مورد در که نظراتی و تعاریف وجود با که است مهم بسیار وجوددارد دالیلتعللدربینکارکنانسازمانهاهنوزناشناختهاست بر رسیدهاند. متناقضی یافتههای به رابطه این در اوقات برخی حتی و که شمردهاند بر آن برای را مختلفی علل متخصصان اساس همین ترس موفقيت از ترس کرد: اشاره زیر موارد به میتوان آنها جمله از كه ناآگاهانهاي يا آگاهانه )رفتارهاي خودشكن رفتارهاي شكست از ميرساند( آسيب خود به فرد ميشود/ فرد ناكامي و شكست به منجر انگيزه نداشتن ندارد آنها انجام به تمايلي فرد كه كارهايي از اجتناب نگرش نشده پیشبینی حوادث کار سختی )پاداش( كار انجام براي مهارت و دانش فقدان سازمانی ساختار و نظارتی سیتم مورد در منفی شرایط تحرک عدم و بیرمقی و بیحالی کار انجام برای نیاز مورد سطح بودن پایین کمالگرایی مانند مواردی چنین هم بدنی نامساعد جزء نیز را بینی خودکم احساس و مشکالت برابر در توانایی و تحمل را موارد این مجموعه البته )11(. میدانند اهمالکاری های ریشه داد. جای سازمانی و محیطی فردی عوامل دسته سه در میتوان شدند مطرح که مواردی و شده انجام مطالعات به توجه با اکنون عوامل و سازمانی عوامل فردی )عوامل ورزی تعلل در مؤثر عوامل داد. نمایش )1( شکل صورت به میتوان را محیطی( 1394 تابستان دوم شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه 72
پرستاران ورزی تعلل و شغلی استرس فردی عوامل های ویژگی سن شخصیتی جنس خدمت سابقه تحصیالت و شکست از ترس موفقیت... و گرایی کمال تعلل سازمانی عوامل نظارت سیستم ساختار عملکرد ارزیابی سیستم مدیریتی های رویه... و فرهنگ محیطی عوامل فشارهای خانواده فشار فرهنگ اقتصادی پیش حوادث اجتماعی... و نشده بینی )11( تعللورزی بر مؤثر عوامل شكل 1 - ایران در شده انجام پژوهشهای که است اهمیت حائز مسأله این و رضایت همچون متغیرهایی با صرفا شغلی استرس موضوع حول از است گرفته قرار مطاله مورد و... سازمانی تعهد شغلی فرسودگی ماهیتی که پژوهشهایی در تنها نیز تعللورزی متغیر دیگر طرفی شده آزمون تحصیلی تعللورزی بیشتر و دارند شناختی روان برای که )1390( همکاران و خرمایی تحقیق نتایج جمله از است صورت آموزان دانش مادران در ورزی تعلل و گرایی کمال مقایسه گرفته صورت مطالعات برخالف پژوهش این در )12(. است گرفته محیط یک در ورزی تعلل و شغلی استرس متغیر دو بین رابطه همکاران و کاظمی پژوهش نتایج است. شده سنجیده حرفهایی بر مؤثر عوامل و تعلل شیوع میزان "بررسی هدف با که )1389( داد نشان گرفته صورت دانشگاه" کارکنان و مدیران بین در آن دارد. وجود معنادار تفاوت تعلل شیوع نظر از مردان و زنان بین که کارکنان و مدیران نظر از میدهد نشان چنین نتایج این بر عالوه سازمانی عوامل دارند. تعلل بروز در را تأثیر بیشترین فردی عوامل فردی عوامل بین در دارند. قرار سوم و دوم رتبه در محیطی و سازمانی عوامل بین در کار انجام برای اولویت نبودن قائل عامل عوامل بین در و سازمان در مناسب عملکرد ارزیابی سیستم نداشتن بر را تأثیر بیشترین خانوادگی مشکالت و خانواده فشار محیطی عوامل صرفا پژوهش این در البته )11(. داشتهاند تعلل بروز و ایجاد بر که تأثیری میزان اساس بر و بندی دسته تعللورزی بر مؤثر با استرس ارتباط و است شده بندی اولویت اند داشته تعللورزی و حمیدی پژوهش نتایج است. نگرفته قرار بررسی مورد عوامل این مهارتهای بین رابطه بررسی " عنوان با 1391 سال در همکاران نشان نیز سالمت" مراکز در کارکنان شغلی استرس و مدیریتی مراکز کارکنان حرفهای مهارت داشتن مانند فردی عامل که داد در بخصوص سرپرستان مدیریتی مهارتهای همچنین و سالمت شغلی استرس توجهی قابل حد تا ادراکی و انسانی منابع زمینههای همکاران و قانعی پژوهش نتایج )13(. میدهد کاهش را کارکنان شغلی استرس و شخصیتی ویژگیهای "رابطه عنوان با )1392( رنجورخویی روان و شغلی استرس بین که داد نشان پرستاران" در کننده بینی پیش عاملی خویی رنجور روان و دارد وجود ارتباط پژوهش نتایج همچنین )14(. است پرستاران در شغلی استرس شخصیتی ویژگیهای "رابطه عنوان با )1391( همکاران و جعفری که داد نشان پرستاران" شغلی استرس با مقابلهای سبکهای و گرایش مثبت مجدد ارزیابی مقابلهای سبک به پرستاران بیشتر راهبردهای همچنین بودند. باال به متوسط استرس دارای و داشتند و پرستاران شخصیتی ویژگیهای بین رابطه در میتوانند مقابلهای نتایج )15(. کنند ایفا متفاوتی واسطهای نقش آنها شغلی استرس سالمت "رابطه عنوان با )1392( همکاران و نژاد یاسمی پژوهش بین معناداری و مثبت رابطه که داد نشان تعللورزی" و عمومی سالمت متغیرهای میان از و دارد وجود عمومی سالمت و تعلل و چو )16(. است تعللورزی پیشبینیکننده افسردگی عمومی را منفعل و فعال تعللورزی نوع دو که دادند نشان )2005( چوی متناسب منفعل تعللورزی دیدگاه این در داد. تشخیص میتوان بر در را افرادی فعال تعللورزی و است تعللورزی سنتی معنای با چرا میاندازند تعویق به را اهدافشان عمدا و آگاهانه که میگیرد نتایج کنند. کار میتوانند بهتر فشار تحت شرایط در معتقدند که با مشابه فعال ورزی تعلل با افراد چه اگر داد نشان پژوهش این اما میکنند تعللورزی اندازه یک به منفعل ورزی تعلل با افراد سبکهای زمان کنترل زمان از هدفمند استفادۀ نظر از افراد این )17(. ندارند عادی افراد با تفاوتی تحصیلی پیشرفت و مقابلهای تعللورزی: طبیعت " عنوان با خود پژوهش در )2000( استیل درونی" کنترلی خود موفقیت عدم از نظری و تحلیلی فرا بررسی ارتباط بودن بیمار احساس و تمرد رنجوری روان که داد نشان به اعتماد کار در تأخیر که حالی در دارند ورزی تعلل با ضعیفی از جنبههایی و شناسی وظیفه آنی صورت به کارها انجام نفس 73 1394 تابستان دوم شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه
همكار و فرضی بینی پیش پیروزی انگیزۀ و سازمان پرتی حواس کنترلی خود که کارهایی استیل نظر از میباشند. ورزی تعلل قوی کنندههای میشوند انداخته تعویق به بیشتر دارند فرد برای کمتری جذابیت بینی "پیش عنوان با پژوهشی )2012( همکاران و مطیع )18(. آموزان دانش در تنظیمشده خود یادگیری در تحصیلی تعللورزی سازمان که داد نشان پژوهش این نتایج دادند. انجام ایران" دبیرستانی است تحصیلی امور در تعللورزی مثبت کننده بینی پیش عنوان به توسعه " عنوان با خود تحقیق در )2013( همکاران و کامدن )19(. به تعهد و ورزی تعلل زمان: با مرتبط تحصیلی رفتار مدل 2 2 اعتبار و منفی تأثیر تعللورزی که سنتی دیدگاه خالف بر دادند نشان موقع" استفاده عملکرد بهبود برای تعللورزی از میتوان دارد عملکرد بر وجود با که گرفت نتیجه چنین میتوان قاطع طور به اکنون کرد) 20 (. ولی گرفته صورت تعلل محور حول دنیا در که فراوانی پژوهشهای مخصوصا آن با مرتبط مشاغل و سازمانی حوزه وارد بحث این تاکنون است. نشده پرستاری حرفه جمله از و بیمارستانی حساس مشاغل استرس بین گفت میتوان آیا که است این حاضر پژوهش اصلی سؤال دارد وجود معناداری و مثبت ارتباط پرستاران تعللورزی و شغلی قرار بررسی مورد نیز زیر اهداف سایر سؤال این به پاسخ بر عالوه پرستاران تعللورزی فردی عوامل و شغلی استرس بین آیا گرفتهاند: عوامل و شغلی استرس بین آیا دارد وجود معناداری و مثبت ارتباط دارد وجود معناداری و مثبت ارتباط پرستاران تعللورزی سازمانی ارتباط پرستاران تعللورزی محیطی عوامل و شغلی استرس بین آیا دارد وجود معناداری و مثبت تعلل و شغلی استرس رابطه بررسی هدف با پژوهش این رو این از سازمانی حیطه در را تعللورزی بیمارستان پرستاران بین در ورزی میدهد. قرار بررسی مورد فردی عوامل سازمانی عوامل محیطی عوامل ورزی تعلل مطالعه مفهومی مدل شكل 2 - شغلی استرس روشها و مواد صورت به که است تحلیلی توصیفی مطالعهای حاضر پژوهش کلیه نفر 230 شامل آماری جامعه است. شده انجام مقطعی بیمارستان مختلف بخشهای در که است مردی و زن پرستاران حجم بودند. کار به مشغول 1392 خرداد در یزد کارگر شهدای ضریب و 0/05 خطای ضریب با کوکران فرمول اساس بر نمونه تصادفی طور به که گردید برآورد نفر 144 شامل %95 اطمینان مورد 104 به مربوط اطالعات تعداد اين از و شده انتخاب ساده گرفت. قرار نهايي تحليل و بررسي مورد و جمعآوری الیوت اس آر شغلی استرس پرسشنامۀ دو از دادهها گردآوری جهت است. شده استفاده است ساخت محقق که تعللورزی پرسشنامه و اس آر توسط پرسشنامه این الیوت: شغلی استرس پرسشنامه )21(. است گویه 20 شامل و شد طراحی )1994( سال در الیوت دوست را کارم من است: اینگونه گویهها از یکی نمونه عنوان به دهم. تغییر را خود ترقی مسیر و کنم ریسک نمیتوانم اما ندارم "3= همیشه" "4= عددی مقیاس گستره در میتواند دهنده پاسخ را خود نظر مورد گزینۀ هرگز" "1= و اوقات" گاهی "2= اغلب" داده پاسخهای اساس بر که امتیازی مجموع طریق از کند. انتخاب 4 به استرس سطح نظر از را افراد میتوان میآید بدست شده کرد: تقسيم زير شرح به دسته عزت و هویت باال کنترلی درجه دارای فرد 29: 20- نمره از A- است. باالیی سطح نفس زندگی کنترل و داشته سالم زندگی فرد 49-30: نمره از B- پراسترس موقعیت در اوقات گاهی اما دارد. دست در را خود میگردد. وی دلواپسی باعث خود به نسبت منفی دیدگاههای احساس و دارد افسردگی احساس اغلب فرد 69: - 50 نمره از C- به نسبت که آنست از ناشی این و است افتاده تله در که میکند دارد. منفی نظر خود با توأم روانی بحران دچار زندگی در فرد 80: نمره 70 - از D- )22(. است کشمکش و 0/75 كرونباخ آلفاي ضریب به توجه با پرسشنامه پايايي ضمنا گردید. محاسبه 0/64 عاملی تحلیل نتایج اساس بر آن روایی پرستاران تعللورزی میزان تعیین برای تعللورزی: پرسشنامه فردی عوامل بعد سه گرفتن نظر در با و تحقیق پیشینه براساس پرسشنامهای )11( مؤثرند تعللورزی بر که محیطی و سازمانی اغلب اوقات بعضی )هرگز لیکرت طیف غالب در گویه 15 با 1394 تابستان دوم شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه 74
پرستاران ورزی تعلل و شغلی استرس در گویه 6 فردی بعد در گویه 5 شامل که شد طراحی همیشه( یکی مثال عنوان به است. محیطی بعد در گویه 4 و سازمانی بعد کنم می احساس است: شکل این به فردی عوامل در گویهها از من برای سازمانی: عوامل در هستم. ناتوان خود وظایف انجام در میکند ارزیابی چگونه مرا عملکرد سرپرست که نیست مشخص فرهنگ از جزئی کار انداختن تعویق به محیطی: عوامل در و و شد محاسبه 0/76 پرسشنامه این در کرونباخ آلفای است. جامعه منظور بدين است شده استفاده سازه روايي از روايي سنجش براي سنجش KMO شاخص ابتدا تأییدی عاملی تحلیل از استفاده با شاخص این مقدار آنجائیکه از شد برآورد 0/67 مقدار که گردید دهنده نشان دارد قرار یک تا صفر دامنه در پرسشنامه این برای مقدار همچنین است. عاملی تحلیل برای نمونه اندازه بودن مناسب را عاملی تحلیل میتوان که است درصد صفر بارتلت آزمون sig شناخته فرض بنابراین و دانست مناسب ساختار شناسایی برای )23(. میشود رد نیز همبستگی ماتریس بودن شده یافتهها آمار سطح دو در پژوهش دادههاي تحليل و تجزيه مرحله این SPSS برنامه تحت و است گرفته صورت استنباطي و توصيفي پرسشنامه 144 اینکه به توجه با قرارگرفتند. پردازش مورد نیز 20 40/4 شد. داده عودت پرسشنامه 104 تعداد بود شده پخش از و بودند زن آنها از درصد 56/7 و مرد نمونه افراد از درصد تحت افراد از درصد 34/6 سال 20 30 درصد 51 تعداد این و لیسانس درصد 64/4 و متأهل درصد 57/7 و مجرد مطالعه خالصه گردید. اعالم سال 10 0 افراد 56/7 در کار سابقه ضمنا آنجاییکه از است. شده ارائه )1( جدول در دادهها تحلیل نتایج 2-( و )2+ گستره در کشیدگی و چولگی ضریب استاندار خطای مورد نمونه بودن نرمال آزمون عنوان به را آن میتوان دارد قرار میزان درجهبندی طیف به توجه با همچنین کرد. تلقی پژوهش کنترلی درجه دارای 29: 20- نمره ( پرستاران شغلی استرس احساس دارای 69: )50- سالم( زندگی دارای )49-30: باال( سطح گفت میتوان روانی( بحران دارای 80: )70- و افسردگی( )60/13( میباشد باال به متوسط حد در پرستاران شغلی استرس جدول روانیاند. بحران و افسردگی احساس دارای آنها اغلب که معیار انحراف و میانگین حسب بر را توصیفی شاخصهای )2( نشان محیطی- و سازمانی فردی مؤثر عوامل و تعللورزی رد پرستاران تعللورزی جدول این دادههای اساس بر میدهد. میزان بودن باال دهنده نشان 46 میانگین مقدار با پژوهش این باالترین پرسشنامه این در که 60 امتیاز )مجموع است تعللورزی پرستاران تعللورزی همچنین میدهد(. نشان را تعلل حد دارد. فردی عوامل به را گرایش بیشترین استرس میزان به توجه با پرستاران شد مطرح که طور همان از 1 درصد که شدهاند. تقسيم A,B,C,D گروه 4 به شغلي در 9/3 درصد باال( نفس عزت و کنترل با ( A گروه در پرستاران در درصد 74/4 خود( بر کنترل و سالم زندگی )دارای B گروه )دچار D گروه در 15/3 درصد و افسردگی( احساس )با C گروه آماری آزمون تحقیق این ادامه در گرفتند. قرار روحی( کشمکش بین معناداری و مثبت رابطه که داد نشان پیرسون همبستگی 0/761= و P )0/00= دارد وجود شغلی استرس و تعللورزی عوامل r( 0/628= و P )0/00= فردی عوامل بین همچنین r(. و P )0/00= محیطی عوامل و r( 0/585= و P )0/00= سازمانی شد. مشاهده معناداری و مثبت رابطه شغلی استرس با r( 0/462= فردی عوامل ترتیب به موجود عوامل بین در دیگر عبارت به با را همبستگی بیشترین محیطی عوامل سپس و سازمانی عوامل جدول در میتوان را مربوطه جزئیات است. داشته شغلی استرس نمود. مشاهده )3( و )2( )1( پرستاران شغلی استرس استاندارد انحراف و میانگین جدول 1 - متغیر تعداد میانگین انحراف معیار حداقل نمره حداکثر نمره ضریب استاندارد خطای چولگی استاندارد خطای کشیدگی ضریب 0/47 75 26 9/19 60/13 103 شغلی استرس 75 1394 تابستان دوم شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه
فرضی و همكار جدول 2 - میانگین و انحراف استاندارد تعللورزی پرستاران متغیر تعداد میانگین انحراف معیار حداقل نمره حداکثر نمره خطای استاندارد ضریب چولگی خطای استاندارد ضریب کشیدگی 0/47 57 18 6/86 46 تعلل ورزی 104 0/47 4 1/6 0/50 3/2 عوامل فردی 104 0/47 4 1 0/60 3/1 عوامل سازمانی 104 0/47 4 1 0/62 3 عوامل محیطی 103 **همبستگی در سطح 0/01 معنادار بحث در پژوهش حاضر رابطه بین استرس و تعللورزی در زمینه استرس شغلی مورد آزمون قرار گرفته است. برخالف تحقیقات پیشین که استرس شغلی و تعللورزی بطور مجزا و در ارتباط با متغیرهای دیگر مورد آزمون قرار گرفته است در این پژوهش سعی بر آن بوده است که این دو متغیر را در کنار هم قرار داده و وجود یا عدم وجود رابطه بین آنها شناسایی شود. همچنین شناسایی رابطه هر یک از ابعاد عوامل فردی سازمانی و محیطی با استرس پرستاران در یک محیط حرفهایی و سازمانی را میتوان از دیگر ویژگیهای این پژوهش برشمرد. با این وجود نتایج این پژوهش محدودیتهایی را هم در مقایسه با پژوهش-های دیگر ایجاد میکند. بر طبق نتایج بین استرس شغلی و تعللورزی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد این بدان معنی است که با افزایش استرس تعلل و اهمال نیز افزایش خواهد یافت که بیانگرنوعیتاخیر درانجامکارمیباشد.درحالیکهصاحبنظرانیمانند کامدن و همکاران )2013( نشان دادند که بر خالف دیدگاه سنتی تعللورزیساختاریتکبعدینیستومیتوانحتی ازتعللورزیبه عنواناستراتژیبهبودعملکرد استفادهنمودبدینمعناکهتعللورزی و استرس همراه آن می-تواند مثبت باشد )20(. همچنین با توجه به نتایجاینتحقیق بیشترپرستاران احساسافسردگیباتعللورزیباال را نشان میدهد که با نتایج پژوهش یاسمی نژاد و همکاران )1392( و جعفری و همکاران )1391( همسو است امابانتایجمطالعات استیل )2000( که نشان داد روانرنجوری و احساس بیمار بودن ارتباط ضعیفی با تعللورزی دارند همخوانی ندارد. ضمنا نتایج این تحقیق با پژوهش خرمایی و همکاران )1390( همسو است که نشان داد بین مادران دانش آموزان با و بدون ناتوانی یادگیری از لحاظ تعلل تفاوت معنادار وجود دارد و این مادران به دلیل انتظارهای غیر واقع بینانه و سرزنش مداوم خود سطوح باالیی از اضطراب و ترس از شکست را تجربه میکنند. در نهایت می توان گفت نتایج این تحقیق با قسمتهایی از نتایج تحقیق کاظمی و همکاران )1389( که به رتبه بندی عوامل موثر بر تعلل پرداختهاند و در آن عوامل فردی در اولویت اول و بترتیب عوامل سازمانی و محیطی در اولویتهای بعدی قرار گرفتهاند مرتبطوهمراستا است. نتيجهگيري تأثير تعلل و اهمال بر نحوه انجام وظایف و از طرفی دیگر وجود استرس شغلي باالخص در محیطهای پرتنش مانند بیمارستان انكار ناپذير است. هر چند هر فردی ممکن است تا حدی اهمال و یا استرس را در حرفه خود تجربه کند بدون آنکه مشکلی جدی ایجاد شود اما چنانچه شدت و دفعات تعلل در حرفه و استرس افزایش یابد نه تنها برای فرد بلکه برای سازمانی که در آن مشغول است عواقب وخیمی در بر خواهد داشت. این مشکالت برای مشاغل پراسترس بیمارستانی باالخص شغل پرستاری دو چندان خواهد بود. مدیران و پرستاران عالوه بر مسئولیت حفظ سالمت جسمی و روانی خود در برابر فشارهای کاری مسئول جان بیماران با تمرکز و دقت در انجام وظایف خود نیز هستند. آگاهی از وجود ارتباط مستقیم بین تعللورزی و استرس کارکنان مقدار باالی استرس و تعلل آنان و عواملی که بیشترین تأثیر را بر تعلل دارند ميتواند زنگ هشداری برای مدیران باشد تا با اندازه گیری و مدیریت یکی بتوانند دیگری را پیشبینی و مدیریت کنند. توجه به این مشکل میتواند به عنوان ابزاری كارآمد مسئولین بیمارستان را در هدایت پرستاران به منظور انجام وظایف کاریشان یاری رساند به نحوی که رضایت بیماران کاهش استرس پرستاران بهبود کیفیت زندگی کاری آنها و دستیابی 76 فصلنامه مديريت پرستاري سال چهارم دوره چهارم شماره دوم تابستان 1394
پرستاران ورزی تعلل و شغلی استرس اين زمينه اين در باشد. داشته همراه به توأما را سازمان اهداف به موثر استرس و تعللورزی عوامل بين مثبت رابطه دادن نشان با پژوهش شغلیپيشنهادميكندكهبیمارستاندرجهتکاستناسترس موارد درآورد: اجرا به را زیر را همبستگی بیشترین تعللورزی فردی عوامل که آنجایی از 1. استخدام از قبل میگردد پیشنهاد است داشته شغلی استرس با تمایل پرستاران انگیزه میزان از آگاهی جهت آزمونهایی پرستاران آنان های توانمندی تمام از کامل استفاده و بیشتر وظایف انجام به اما متخصص صرفا افراد انتخاب گیرد. قرار استفاده مورد و طراحی بر را سنگینی هزینه-های شغل به عالقهمند کمتر و انگیزه بدون بیمارستانتحمیلخواهدکرد. میبایست ورزی تعلل بر موثر سازمانی عوامل کنترل منظور به 2. وظایف با متناسب منطقی عملکردی ارزیابی و نظارت سیستم شخصی قضاوتهای و تفاسیر ورود از تا گردد طراحی پرستاران طریق این از شود جلوگیری پرستاران ارزیابی فرآیند در سرپرستان وجود را ارزیابی برای مشخصی کامال مبنای که درمییابند پرستاران دارد. C گروه در نمونه افراد درصد 74/4 تحقیق این نتایج مبنای بر 3. 9/3 تنها که است حالی در این دارند قرار افسردگی( احساس )دارای این گرفتند. قرار سالم( زندگی )دارای B گروه در نمونه افراد درصد بنابراین است پرستاران روانی اوضاع وخامت نشاندهنده خروجی این مسؤالن کار رأس در مسأله این بهبود جهت تالش میبایست و گروهی صورت به مشاوره جلسات برگزاری گیرد. قرار بیمارستان موضوع این دادن نشان برای پرستاران از تشکر و تجلیل انفرادی میزان از کاستن میشود دیده مسؤالن توسط آنها زحمات که میتواند همکاران بین گردهمایی تشکیل طریق از کار روانی فشار نیز محیطی عوامل دیدگاه از باشد. مؤثر پرستاران روحیه تقویت در میتواندبسیار خانوادگی - تالشدرجهتحلتعارضاتزندگیکاری میشود پیشنهاد تعللورزی موضوع بسط منظور به باشد. گشا راه آن نتایج و انجام مختلف فرهنگهای و سازمانها در موضوع این تعلل رابطه به این بر عالوه شود. مقایسه پژوهش این یافتههای با... و شغلی فرسودگی شغلی رضایت عملکرد چون متغیرهایی با نیز محدودیت-هایی تحقیق این است ذکر به الزم شود. پرداخته به پرسشنامه از استفاده مانند مواردی به میتوان که است داشته مشغله دلیل به مصاحبه امکان عدم تعلل سنجش ابزار تنها عنوان و تعلل به نسبت منفی عکسالعملهای و نگرشها پرستاران زیاد نتایج کرد. اشاره پرسشنامهها تکمیل برای افراد برخی همکاری عدم است. بیمارستان همین در شاغل پرستاران کلیه به تعمیم قابل قدرانی و تشکر شود. می تشکر طرح این در کنندگان شرکت و پرستاران از References 1. Kasiri dolatabadi N, Hosseini kokamari P, Sharifi rad G, Hassanzadeh A, Shahnazi H. Investigation of the relationship between job stress and work- related absences in Isfahan province health center administrative staff. Journal of Health Systems Research. 2011;7(6):1243-9. [persian] 2. Faraji O, Valiee S, Moridi G, Ramazani A, Rezaei Farimani M. Relationship between job characteristic and job stress in nurses of Kurdistan University of Medical Sciences educational hospitals. Journal of Nursing Research. 2012;7(25):54-63. [persian] 3. Farhadi M, Hemmati Maslakpak M, Khalkhali H. Job stressors in critical nurses. The Journal of Urmia Nursing and Midwifery Faculty. 2014;11(11):875-83. [persian] 4. Moosavi tabar S, Rahmani R, Sirati Nayyer M, Abbas Zadeh Z. Influence factors in job satisfaction of nurses in the selected military and civil hospital in Tehran. Journal Of Nurse and Physician Within War 2013 (23, 24):34-9. [persian] 5. Mirzaei M, Gharraee B, Birashk B. The role of positive and negative perfectionism, self-efficacy, worry and emotion regulation in predicting behavioral and decisional procrastination. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 2013;19(3):230-40. [persian] 6. Knaus W. Procrastination, blame, and change. Journal of Social Behavior & Personality. 2000;15(5):153-66. 77 1394 تابستان دوم شماره چهارم دوره چهارم سال پرستاري مديريت فصلنامه
فرضی و همكار 7. Schouwenberg H. Procrastination in academic setting: general introduction. In counseling the procrastinator in academic setting, Schouwenberg, H. C. Lay, T. A. Pychyl, & J. R. Ferrari, eds. Washington, DC. 2004. 8. Ellis A, Knaus W.J. Overcoming procrastination. New York: Signet books; 1997. 9. Ferrari J, Tice D. Procrastination as a self-handicap for men and women: A task avoidance strategy in a laboratory setting. Journal of Research in Personality. 2000;34:73 83. 10. Howell A, Watson D. Procrastination: association with achievement goal orientation and learning strategies. Personality and Individual Differences. 2007;43:167-78. 11. Kazemi M, Fayyazi M, Kaveh M. Investigation of procrastination prevalence and its causes among university managers and employees. Transformation Management Journal. 2010;2(4):42-63. [persian] 12. Khormaee F, Abbasi M, Rajabi S. A comparison of perfectionism and procrastination in mothers of students with and without learning disability. Journal of Learning Disabilities. 2011;1(1):60-77. [persian] 13. Hamidi Y, Mehri M, Zamanparvar A, Imani B. Relationship between managerial skills and Employees job stress in health centers. Journal of Research in Health Sciences. 2012;12(2):122-6. 14. Ghanei R, Valiei S, Rezaei M, Rezaei K. The relationship between personality characteristics and Nursing occupational stress. Iranian Journal Of Psychiatric Nursing. 2013;1(3):27-34. [persian] 15. Jafari A, Amiri Majd M, Esfandiary Z. Relationship between personality characteristics and coping strategies with job stress in nurses. Journal of Nursing Management. 2013;1(4):36-44. [persian] 16. Yasemi Nejad P, Feizabadi Farahani Z, Golmohamadian M, Naderi N. relationship between public health and procrastination. clinical psychological & Personality, Scientific-Research Journal Of Shahed University. 2013;1(8):35-46. [persian] 17. Chun Chu A, Choi J. Rethinking procrastination: positive effects of active procrastination behavior on attitudes and performance. The Journal of Social Psychology. 2005;143(3):245 64. 18. Steel P. The nature of procrastination: a meta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure. Psychological bulletin. 2007;133(1): 65 94. 19. Motie H, Heidari M, Sadegh M. Predicting academic procrastination during self-regulated learning in Iranian first grade high school students. Social and Behavioral Sciences. 2012;69:2299-308. [persian] 20. Strunk K, Cho Y, Steele M, Bridges S. Development and validation of a 2 2 model of time-related academic behavior: procrastination and timely engagement. Original Research Article Learning and Individual Differences. 2013;25: 35-44. 21. RS E. From stress to strength: how to lighten your load and save your life. New York: Bantam Book; 1994. 22. Moghimi S. Research-approach management organization. editor. Tehran: Issue of Termeh; 2001. [persian] 23. Momeni M, Fa'l ghaiomi A. Statistical analysis using SPSS. editor. Tehran: Mansour Momeni; 2010. [persian] 78 فصلنامه مديريت پرستاري سال چهارم دوره چهارم شماره دوم تابستان 1394
Relationship between nurses' job stress and procrastination: A case study Nazanin Farzi, Aynaz Bahlakeh, Gholamreza Bordbar Corresponding author: Farzi N. MA in Business Management, Yazd University, Yazd, Iran Address: Nazanin_farzi@yahoo. com Bahlakeh A. MA in Business Management, Yazd University, Yazd, Iran Bordbar G. Associate Professor, Department of Business Management, Yazd University, Yazd, Iran. Nursing Management Introduction: A nurse has a high degree of stress, due to the nature of his/her job. Despite the stress they cope with, doing duties without procrastination is vital and high attentional. Aim: This study was done for identification relationship between job stress and procrastination among clinical nurses in one hospital. Methods and Materials: This study was a descriptiveanalytic study. Nurses (144) were selected simple randomly from different units in Shohadaye Kargar hospital in Yazd city. Data was collected by Eliot Job Stress Questionnaire (1994) and questionnaire of procrastination. Nurses were classified into four domains in Eliot Stress questionnaire; high self-esteem, having healthy life, depression feeling and psychological crisis. Procrastination questionnaire was designed according to three individual, organizational and environmental factors. Reliability of instruments with regard to α Cronbach's were (0.75 and 0.76) and their validities by confirmation factor analysis were (0.64 and 0.67, respectively. Data analyzed by Pearson Correlation Coefficient (α=0.01) test, under SPSS 20 were used for data analysis. Results: Findings showed that mean of nurses' stress (60.13) and procrastination (46); in fact nurses had high level of stress, depression feeling and procrastination. Results of Pearson Correlation test also showed that Correlation Coefficient has a positive(r=0.76) and significant (p=0.00) relationship with nurses' job stress. Moreover, there was a positive and significant relationship between individual (p=0.00), organizational (p=0.00) and environmental (p=0.00) procrastination factors and job stress, the highest of which has been related to individual (r=0.628) and then organizational factors (0.585) with (p=0.00). Conclusion: In this hospital, nurse managers would be decreased work load by work scheduling according individual characteristics, workshop in stress management and consultation. And also, selection they based on kind of personality, age and perfectionism would be decreased procrastination. Key words: environmental factors procrastination, individual factors procrastination, nurse's job organizational factors Quarterly Journal of Nursing Management Fourth Year,Vol 4, No2, Summer 2015 79 79